Getting your Trinity Audio player ready...
|
Media Control Online :
युक्रेनमध्ये सुमारे २० हजारांहून अधिक भारतीय अडकले आहेत. यामध्ये विद्यार्थ्यांची संख्या मोठी आहे. त्यातही वैद्यकीय शिक्षण घेणाऱ्या विद्यार्थ्यांचे प्रमाण अधिक आहे. भारतीय विद्यार्थी वैद्यकीय शिक्षणासाठी युक्रेनला का पसंती देतात, य़ाचे उत्तर म्हणजे कमी खर्च. भारतापेक्षा कमी खर्चात वैद्यकीय शिक्षण देणारा देश म्हणून युक्रेन आणि रशियाची ओळख आहे. यामुळेच येथे वैद्यकीय शिक्षण घेणाऱ्या भारतीय विद्यार्थ्यांचे प्रमाण जास्त असल्याचे तज्ज्ञ सांगतात.
भारताच्या तुलनेत युक्रेनमध्ये वैद्यकीय शिक्षण स्वस्त आहे. भारतात खासगी शिक्षणसंस्थेत एका विद्यार्थ्याच्या वैद्यकीय शिक्षणाचा खर्च एक कोटी रुपयांच्या घरात आहे, तर युक्रेनमध्ये साडेपाच वर्षांच्या वैद्यकीय शिक्षणाचा खर्च २५ ते २६ लाख रुपये इतका आहे. म्हणजे भारतापेक्षा सुमारे २५ टक्के खर्चात तेथे वैद्यकीय पदवी मिळवता येते. ‘देशात आजमितीस एमबीबीएस शिक्षणासाठी ८० हजार जागा उपलब्ध आहेत. या जागांसाठी दर वर्षी सुमारे १५ लाख विद्यार्थी प्रवेश परीक्षा देतात. यातील केवळ एक लाख विद्यार्थ्यांनाच एमबीबीएससाठी प्रवेश मिळतो. काही लाख विद्यार्थी बीडीएस, बीएचएमएस, युनानी आदी अभ्यासक्रमांचा पर्याय स्वीकारतात. तरीही सुमारे आठ ते नऊ लाख विद्यार्थ्यांना एमबीबीएसचीच पदवी हवी असते. मात्र, शिक्षणखर्च अधिक असल्याने बहुतांश विद्यार्थी परदेशात शिक्षणासाठी जातात,’ असे वैद्यकीय शिक्षण आणि संशोधन संचालनालायाचे माजी संचालक डॉ. प्रवीण शिनगारे यांनी सांगितले. आर्थिक स्थिती मजबूत असलेले विद्यार्थी सिंगापूर, मॉरिशससारख्या देशांना पसंती देतात. मात्र, इतर विद्यार्थी युक्रेन, रशिया, चीनसारख्या देशांना पसंती देतात, असे निरीक्षणही त्यांनी नोंदविले.
‘भारतामध्ये वैद्यकीय अभ्यासक्रमावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी राष्ट्रीय वैद्यकीय आयोग आहे. मात्र, या देशांमध्ये असे कोणतेही प्राधिकरण नाही. आपल्या देशात वैद्यकीय कॉलेज सुरू करताना प्रतिविद्यार्थी किती खाटा असाव्यात, किती प्राध्यापक असावेत, या सर्व बाबींसाठी शिस्तबद्ध आराखडा आहे. प्राधिकरणांच्या परवानगीशिवाय वैद्यकीय कॉलेज सुरू करणे शक्यही होत नाही. या देशांमध्ये विद्यापीठांना व्यापक अधिकार आहेत. यामुळे ठरावीक पात्रता असलेल्या प्रत्येक विद्यार्थ्याला प्रवेश मिळणेही सोपे होते,’ याकडेही डॉ. शिनगारे यांनी लक्ष वेधले.
युक्रेनमधील वैद्यकीय पदवीला भारतात मान्यता मिळते. मध्यमवर्गातील विद्यार्थ्यांना याचा मोठा फायदा होतो. युक्रेनमधून भारतात परतल्यानंतर काही परीक्षा देऊन आणि इंटर्नशिपनंतर त्यांना भारतात प्रॅक्टिस करण्याचा परवाना मिळतो; तसेच परदेशातून पदवी मिळाल्याने भारतात त्यांना जास्त संधी मिळते. इतकेच नव्हे; तर युक्रेनमधून पदवी मिळाल्यानंतर युरोपीयन देशांतही या विद्यार्थ्यांना अनेक वैद्यकीय संस्थांमध्ये संधी मिळते. युरोपमध्ये स्थायिक होण्याचाही पर्याय त्यांच्याकडे उपलब्ध असतो.